Soft skills vs. hard skills: wat zijn de verschillen?

Steeds meer organisaties willen dat medewerkers specifieke soft skills bezitten of bezig gaan met de ontwikkeling van hun soft skills. Een mooi streven dat wij als trainingsbureau natuurlijk van harte toejuichen.

Maar er zijn genoeg mensen die niet of nauwelijks bekend zijn met het fenomeen soft skills. Want wat is een soft skill precies? En zijn er dan ook hard skills? Om dit soort vragen te beantwoorden hebben we een artikel geschreven over soft skills versus hard skills. In dit artikel leggen we uit wat de definitie van soft- en hard skills is en wat de verschillen zijn. Maar we delen ook hoe je ze beide optimaal kan benutten.

Soft skills zijn intermenselijke vaardigheden, karaktertrekken of specifieke eigenschappen. Ze hebben in ieder geval altijd met mensen te maken. Niet voor niets worden soft skills ook wel eens ‘people skills’ of ‘personal skills’ genoemd.

Maar welke naam je er ook aan geeft, het gaat in ieder geval om kwaliteiten die je meeneemt in jouw werk en in de samenwerking met anderen. Vaak zijn die soft skills eigenschappen die je van nature al in je hebt. Je hoeft er weinig moeite voor te doen om deze eigenschappen aan te spreken.

Soft skills hebben eigenlijk altijd met mensen te maken. Het beschrijft jouw vermogen om met jezelf, met anderen en met je werk om te gaan. Het vertelt een bedrijf veel over hoe jij omgaat met je collega's en hoe jij je werk doet. Softs skills laten zien bijvoorbeeld zien of je goed kan luisteren, kan samenwerken en of je klanten goed kan helpen.

Om soft skills nog duidelijker te maken hebben we een aantal voorbeelden opgesomd:

• Feedback durven geven en dit op een fijne manier doen. Maar ook om feedback durven vragen en ervan leren. Zodat je er effectief mee aan de slag kunt gaan.
• Communicatieve vaardigheden. In een gesprek luister je, je vraagt door en komt tot de kern van de boodschap. Op die manier weet je altijd de informatie te halen die je nodig hebt om verder te komen.
• Met overtuigingskracht ben je in staat om anderen mee te nemen in bijvoorbeeld ontwikkelingsplannen of nieuwe ideeën.
• Je denkt in oplossingen, je kunt relativeren en teruggaan naar de kern van het probleem. Daardoor kom je sneller tot een mogelijke oplossing.
• Voordat jij de knoop doorhakt zorg je dat alles klopt. Je bent kritisch. Je checkt je bronnen, verzamelt informatie en durft vragen te stellen.
• Je weet anderen te kalmeren en vind een evenwicht tussen verschillende emoties en ideeën van collega's. Je bent goed in conflicthantering. Een soft skill die ervoor zorgt dat jij de kalmte bewaart en professioneel blijft in moeilijke situaties.
• Deadlines haal je op tijd en je hebt de controle over je agenda. Jij bent goed in timemanagement.

Hard skills zijn specifieke kennisgebieden en vaardigheden die kunnen worden gedefinieerd en gemeten. Hard skills beschrijven de kennis en kunde die je nodig hebt om jouw werk uit te kunnen voeren. Het is meetbaar in de vorm van bijvoorbeeld diploma's, cijfers of scores.

Hard skills zijn niet in mindere mate belangrijk. Ze bepalen namelijk voor een groot deel voor welke functie jij in aanmerking komt. Het zijn skills die je hebt geleerd door daar tijd, energie en vaak geld in te steken. Bijvorbeeld op school of door middel van een studie of cursus. Vaak heb je een diploma of een certificaat nodig om aan te tonen dat je in het bezit bent van een hard skill. Het is nodig om te bewijzen dat je over deze capaciteiten beschikt.

Hard skills zijn zoals gezegd bepaalde competenties. Ze laten zien wat jij kan. Om hard skills nog duidelijker te maken hebben we een aantal voorbeelden:

• Een certificaat voor een bepaalde handeling. Bijvoorbeeld voor het bedienen van een heftruck. Of een certificaat dat je beschikt over de kennis voor het inregelen van een bepaald CMS-systeem.
• Software ontwikkelen of programmeren is geen probleem voor jou. Je bent goed in de hard skill coderen.
• Je weet alles van de wet- en regelgeving binnen een branche. Een hard skill die je alleen door te leren en kennis op te doen eigen hebt kunnen maken.
• Je weet veel over het menselijk brein. Hoe werkt het, wat zijn de verbanden tussen EQ en IQ. Dat is een hard skill die je nodig hebt bij een functie als psycholoog of therapeut.

Zoals we al vertelden: soft skills en hard skills heb je beide nodig. Hard skills vertellen iets over de inhoudelijke kennis en kwaliteiten die je hebt. En soft skills vullen dat fundament aan met eigenschappen die te maken hebben met jouw houding, gedrag en dynamiek met anderen. Ze zijn dus onlosmakelijk met elkaar verbonden. Barst je van de hard skills, maar heb je nauwelijks soft skills? Dan krijg je het lastig in een organisatie. En omgekeerd geldt eigenlijk hetzelfde.

De manier waarop je hard skills of soft skills ontwikkelt kan van elkaar verschillen. Voor een hard skill is er vaak een specifieke training of opleiding nodig. Je doet bijvoorbeeld een opleiding om Scrum Master te worden. De hard skill is daarna meetbaar, omdat je van de opleider een diploma hebt ontvangen. Je kan de kennis en kwaliteiten die je hebt opgedaan voortaan toepassen in je werk.

Soft skills zijn minder meetbaar en het is lastiger om ze te ontwikkelen. Een soft skill kan iets zijn wat bij je past qua persoonlijkheid. Maar ook iets wat je echt nodig hebt om je werk goed te kunnen doen. Als dat buiten je comfort zone ligt, dan heb je doorgaans meer moeite om deze soft skill te ontwikkelen. Maar vergeet niet: niets is onmogelijk. Door de juiste trainingen te volgen en voldoende inspanning te leveren kan je het gros van de soft skills onder de knie krijgen.