Wat zijn soft skills eigenlijk precies?

Soft skills zijn intermenselijke vaardigheden, karaktertrekken of specifieke eigenschappen. Ze hebben in ieder geval altijd met mensen te maken. Niet voor niets worden soft skills ook wel eens 'people skills' of 'personal skills' genoemd.

Maar welke naam je er ook aan geeft, het gaat in ieder geval om kwaliteiten die je meeneemt in jouw werk en in de samenwerking met anderen. Vaak zijn die soft skills eigenschappen die je van nature al in je hebt. Je hoeft er weinig moeite voor te doen om deze eigenschappen aan te spreken.

Maar dat betekent niet dat je soft skills per definitie niet aan kan leren. Je kan namelijk wel degelijk een ontwikkeling doormaken op het gebied van soft skills. Denk maar eens aan beter worden in feedback geven, beter worden in luisteren of beter worden in het overzicht bewaren.

Soft skills zijn dus vrij breed. Zo breed zelfs dat je iedere waardevolle eigenschap die niet puur inhoudelijk (zoals bijvoorbeeld een hbo diploma) onder soft skills kan scharen.

Dat maakt het begrip 'soft skill' wel eens vaag. Want waar hebben we het dan precies over bij soft skills?

Als je wil bepalen of iets om een soft skill gaat zijn er een aantal eigenschappen waar je een soft skill aan kan herkennen. Dus om je een nog beter beeld te geven van wat soft skill precies zijn is het waardevol om te kijken naar die eigenschappen. Een soft skill herken je aan het volgende:

Soft skills zijn vaak waardevolle eigenschappen als het aankomt op niet-inhoudelijke taken. Bijvoorbeeld in jouw houding ten opzichte van een ander, jouw gedrag tijdens een project of jouw rol in de dynamiek tussen mensen. We hebben het dan over zaken als het kunnen nemen van een helicopterview, luistervaardigheden of het kunnen verbinden van verschillende soorten mensen.

Een soft skill onderscheid je van anderen die een vergelijkbaar inhoudelijk niveau hebben. Denk aan mensen met een soortgelijk diploma, een soortgelijk cv of een soortgelijke functie. Soft skills kunnen dan echt het verschil maken tussen jullie. In een team kan dat bijvoorbeeld betekenen dat jij net de persoon bent die wordt gemist. Omdat jij bijvoorbeeld erg vastberaden bent en die soft skill nou net goed van pas komt in het team.

Een soft skill kan inzichtelijk maken of je bij de cultuur van een organisatie past. Het geeft een beeld van hoe je dingen aanvliegt, wat je belangrijk vindt en waar je goed in bent. En organisatie kan daardoor zien of je matcht in een team en bij de manier van werken.

Zoals we al aangaven maken soft skills een grote impact op de werkvloer. Soft skills onderscheiden mensen van elkaar en zorgen ervoor dat mensen op allerlei verschillende manieren met elkaar kunnen samenwerken. Dankzij soft skills vullen mensen elkaar aan, kunnen ze elkaar ondersteunen en ontstaan er hechte samenwerkingsverbanden. Daardoor ontstaan de sterkste teams.

Een andere manier om soft skills te herkennen, is door ze af te zetten tegen hard skills. Maar wat is dan precies het verschil daartussen?

Soft skills zijn vaardigheden die voornamelijk gericht zijn op gedrag, houding en de dynamiek tussen mensen. Je ziet dat mensen deze eigenschappen vaak al van nature in zich hebben. Het is dan ook lastiger om een soft skill aan te leren als je daar niet al een bepaalde basis in hebt.

Voorbeelden van soft skills zijn:

• Probleemoplossend vermogen;
• Luistervaardigheden;
• Innovatievermogen;
• Empathie;
• Betrouwbaarheid.

Over het algemeen zijn hard skills vaardigheden die je kan aanleren en duidelijk kan aantonen, bijvoorbeeld door een diploma of een certificaat. Je hebt bijvoorbeeld een opleiding gevolgd in de ICT en het diploma laat zien dat jij daar kwaliteiten hebt opgedaan. Daarnaast vallen sterk inhoudelijke kwaliteiten onder de hard skills. Denk aan kennis van een programmeertaal of kennis van de wet- en regelgeving op bepaalde gebieden.

Voorbeelden van hard skills zijn:

• Een hbo diploma;
• Een SCRUM certificaat;
• Vloeiend Spaans spreken;
• Kennis van wet- en regelgeving;
• Kennis van een programmeertaal.

Soft skills heb je vaak van nature, maar zijn daarnaast ook door te ontwikkelen. Daarbij moet worden aangetekend dat dat lastig kan zijn als je een soft skill van nature totaal niet in je hebt zitten. Een voorbeeld: stel je bent een sterk introvert persoon die moeite heeft met openbaar spreken. Dan zal de soft skill 'presenteren' of 'overtuigen' voor jou lastiger aan te leren zijn dan voor iemand die van nature extravert en erg communicatief is.

Maar besef vooral: niets is onmogelijk. De meeste dingen vallen te leren, zolang je maar genoeg tijd, moeite en energie steekt in de ontwikkeling. Grofweg kan je twee dingen doen om jezelf (nieuwe) soft skills aan te leren.

Soft skill trainingen stellen je in staat om concreet en effectief bezig te gaan met de ontwikkeling van je soft skills. In een training leer je de nodige theorie, maar ga je vaak ook zelf aan de slag. Door actief bezig te zijn met de lesstof doe je snel inzichten op die jouw leerproces versnellen. Dus wil je aan de slag met je soft skills? Overweeg dan eens een soft skill training te volgen.

Oefening baart kunst. En dat geldt ook voor soft skills. Ga dus vooral praktisch aan de slag met het ontwikkelen van jouw gewenste soft skill. Wil je leren presenteren? Neem dan het voortouw als er op je werk gepresenteerd moet worden. Al doende leert men en het ontwikkelen van soft skills is ook een kwestie van vlieguren maken.